Choroby dolnych dróg moczowych u kotów są jedną z najczęstszych chorób. Są one niezwykle bolesne i mogą prowadzić do zagrażających życiu powikłań, jeśli nie są leczone. Schorzenia te stanowią zespół klinicznie powiązanych ze sobą objawów ze strony dolnych dróg moczowych, u których podstaw leży wiele, różnego rodzaju przyczyn. Przeczytaj nasz poradnik, jeśli chcesz dowiedzieć się, czy Twój kot ma zapalenie pęcherza moczowego oraz jak możesz tego uniknąć.


Czym są choroby dolnych dróg moczowych u kotów?

Choroby dolnych dróg moczowych (FLUTD) to termin używany do określania różnych chorób, dotyczących cewki moczowej lub pęcherza moczowego. W przypadku chorób dolnych dróg moczowych u kotów objawy są bardzo podobne niezależnie od przyczyny. Możemy je podzielić na dwie grupy:

  • grupa obstrukcyjna – dotyczy tych kotów, które w wyniku zatkania cewki moczowej, nie mogą oddać moczu. Taka sytuacja stanowi bezpośrednie zagrożenie dla życia kota i wymaga bezzwłocznej interwencji lekarza weterynarii;
  • grupa nieobstrukcyjna – obejmuje koty, które mogą oddawać mocz zwykle w małych ilościach i w krótkich odstępstwach czasu.
Powinieneś o tym wiedzieć! Wiele chorób przychodzi po cichu i ujawnia się dopiero wtedy, gdy wyleczenie nie jest już możliwe. Dlatego zwracaj uwagę na nawet najbardziej niepozorne objawy choroby u Twojego kota i regularnie poddawaj go badaniom kontrolnym.

Jakie są przyczyny zapalenia pęcherza moczowego u kota?

Mimo iż istnieje wiele przyczyn zachorowania na FLUTD, wyróżnia się kilka najważniejszych. Częstotliwość pojawiania się poszczególnych przyczyn ma między innymi związek z wiekiem kota. Przyczyny schorzenia mogą występować pojedynczo, jak i razem, np. infekcja bakteryjna może pojawić się wraz z kamicą pęcherza moczowego.

Schorowany kot
Aby wykryć schorzenie odpowiednio wcześnie, powinieneś stale monitorować stan zdrowia Twojego pupila, zwracać uwagę na pierwsze sygnały możliwej choroby u kota.

 

Zapalenie pęcherza moczowego jest często spotykaną chorobą u kotów. Jeśli infekcja występuje w pęcherzu, to typowe są wtedy problemy z oddawaniem moczu i silny ból. Choroba może przybierać różne formy i nawet rozwinąć się do zagrażającej życiu blokady cewki moczowej. Przyczyny zakażenia dróg moczowych mogą być różnorodne:

  • Infekcje bakteryjne, które mogą przemieszczać się przez cewkę moczową do pęcherza moczowego
  • Podrażnienie ściany pęcherza moczowego poprzez kamień moczowy
  • Kryształy moczowe w pęcherzu lub cewce moczowej
  • Nadwaga i brak ruchu
  • Niedostateczne picie: wysokie stężenie wydalanych substancji w moczu może powodować tworzenie się kryształów moczowych
  • Nieodpowiednia dieta: wysoka zawartość magnezu w paszy może sprzyjać powstawaniu kamieni moczowych
  • Nieograniczona ilość jedzenia zamiast stałych posiłków: powoduje nieprawidłową kwasowość moczu
  • Zbyt wysoka wartość pH w moczu sprzyja powstawaniu kamieni pęcherza moczowego
  • Stres
  • Cukrzyca
  • Nadczynność tarczycy
  • Przewlekła niewydolność nerek
  • Zatrucie krwi: bakterie mogą dostać się do pęcherza przez krew
  • Guzy w pęcherzu moczowym lub cewce moczowej
  • Przyczyny anatomiczne: zniekształcenia dróg moczowych.
Wybierz najlepszą karmę, która zadba o zdrowie Twojego kota:

Niektóre koty są bardziej podatne na zapalenie pęcherza moczowego niż inne. Zazwyczaj są to zwierzęta wykastrowane, starsze lub przewlekle chore. Nie tylko kotki cierpią na zapalenie pęcherza moczowego, ale również kocury mogą być dotknięte tą chorobą.

Powinieneś o tym wiedzieć! W przypadku kocurów niebezpieczeństwo wystąpienia niedrożności cewki moczowej jest szczególnie wysokie. Jeśli komórki zapalne zablokują drogi moczowe, to mocz nie może być wydalany, a pęcherz wypełnia się coraz bardziej. W najgorszym przypadku może spowodować to cofnięcie się toksycznego moczu do nerek. Ponadto, cewka moczowa u kotów jest silnie zwężona aż do czubka penisa i dlatego może się zamykać jeszcze łatwiej niż u kotek.

Czym jest idiopatyczne zapalenie pęcherza moczowego?

Oprócz ostrego zapalenia pęcherza moczowego, u kotów może wystąpić również przewlekła choroba dróg moczowych. Następuje to wtedy, gdy kot regularnie cierpi z powodu tej infekcji bez żadnej możliwej do zidentyfikowania przyczyny. Idiopatyczny oznacza, że nie są znane przyczyny zapalenia pęcherza moczowego, czyli rozpoznanie jest stawiane dopiero po wykluczeniu wszystkich możliwych przyczyn zapalenia pęcherza moczowego.

Jest to najczęstsza przyczyna chorób dolnych dróg moczowych u kotów – zwłaszcza tych młodych i w średnim wieku - i stanowi ponad 50% przypadków.

Niestety, pomimo kilkudziesięciu lat badań nie została zdiagnozowana dokładna przyczyna. Szczególnie narażone są kocury, które żyją w mieszkaniu z kilkoma innymi kotami. Dlatego eksperci zakładają, że stres jest czynnikiem wywołującym przewlekłe zapalenie pęcherza. Stres dzieli się na chroniczny oraz ostry. W przypadku kotów stres przewlekły ma duże znaczenie w rozwijaniu się choroby.

Uwaga! Kocie choroby są bardzo skomplikowane, gdyż jedna dolegliwość często pociąga za sobą kolejną. Nasuwa się wniosek, abyś na bieżąco kontrolował stan zdrowia Twojego czworonoga, gdyż Twoje zaniedbanie może z czasem doprowadzić do ciężkiej choroby, albo nawet śmierci pupila.

Jakie czynniki stresogenne wyróżniamy u kotów:

  • życie z innymi kotami, szczególnie gdy pojawiają się między nimi konflikty;
  • zmiana miejsca zamieszkania;
  • pojawienie się nowego domownika – dziecka, psa lub kota;
  • stres związany z oddawaniem moczu:
    1. rywalizacja o kuwetę z innymi kotami, w przypadku zbyt małej ich ilości;
    2. zmiana kuwety (z otwartej na zamkniętą), żwirku;
    3. zmiana miejsca kuwety na nieodpowiednie np. blisko drzwi balkonowych;
    4. brudna kuweta;
  • gwałtowna zmiana pożywienia;
  • brzydka pogoda, w przypadku której kot wychodzący ma ograniczoną możliwość wyjścia;
  • remont miejsca zamieszkania;
  • zmiana planu dnia właściciela – nowa praca, dłuższe przebywanie poza domem;
  • stres właściciela przeniesiony na kota, szczególnie w przypadku dużej więzi między kotem a właścicielem.

U większości kotów epizody mają charakter nawracający, co jest stresujące zarówno dla kota, jak i właściciela. Z czasem częstotliwość, a także nasilenie epizodów zazwyczaj ulegają stopniowemu zmniejszaniu się. Redukcja stresu, poprzez ograniczenie (lub jeżeli jest to możliwe, wyeliminowanie) czynników stresogennych pozwala na znaczne zwiększenie efektywności leczenia idiopatycznego zapalenia pęcherza moczowego.

Objawy chorób dolnych dróg moczowych u kotów

Jeśli kot ma zapalenie pęcherza, objawy podobne są do tych, które my ludzie mamy w czasie zakażenia dróg moczowych. Do najczęstszych pojawiających się objawów zaliczamy:

  • trudności w oddawaniu moczu – napinanie się kota i oddawanie niewielkich jego ilości;
  • zwiększona częstotliwość oddawania moczu;
  • krwiomocz;
  • bolesność przejawiająca się m.in. w niepokoju, nadpobudliwości;
  • oddawanie moczu poza kuwetą;
  • zmiana zachowania – agresywność w stosunku do ludzi i innych zwierząt;
  • zwiększona pielęgnacja (wzmożone wylizywanie się) okolicy brzucha i krocza;
  • miauczenie podczas oddawania moczu z powodu bólu.
Warto o tym wiedzieć! Bardzo ważne jest, by pamiętać o kontrolnych okresowych badaniach krwi i moczu, które umożliwiają szybkie wykrycie choroby i tym samym chronią kota przed poważnymi schorzeniami i związanym z nimi cierpieniem.

W najgorszym przypadku, zapalenie pęcherza moczowego u kotów może prowadzić do infekcji nerek. Jest to możliwe również wtedy, gdy choroba pozostaje nieleczona. Zarazki chorobowe przedostają się wtedy do nerek i wywołują stan zapalny. Taki przypadek można rozpoznać po następujących objawach:

  • gorączka
  • zmęczenie
  • brak apetytu
  • utrata wagi
  • wymioty kota.
Pobranie próbki moczu kota do zbadania
Badanie moczu jest jednym z najważniejszych w diagnozowaniu chorób dolnych dróg moczowych u kotów.


Leczenie zapalenia pęcherza moczowego u kota

Efekty leczenia w dużej mierze zależą od postawienia właściwej diagnozy i ustalenia przyczyn dolegliwości, szczególnie w przypadku nawracających epizodów chorób dolnych dróg moczowych u kotów.

Warto o tym wiedzieć! Zatkanie cewki moczowej jest stanem bezpośredniego zagrożenia życia Twojego kota i wymaga natychmiastowej interwencji lekarza weterynarii. Przedłużająca się niedrożność cewki może spowodować niewydolność nerek oraz przyczynić się do pęknięcia pęcherza moczowego. Nieleczona ostatecznie prowadzi do śmierci, spowodowanej zatruciem organizmu toksynami mocznicowymi oraz w wyniku zaburzeń metabolicznych.

Jeśli podejrzewasz u Twojego czworonogiego przyjaciela zapalenie pęcherza, powinieneś udać się niezwłocznie do weterynarza.

Aby zdiagnozować chorobę, lekarz przeprowadzi:

  1. wywiad informacyjny – dotyczący sposobu i pozycji oddawania moczu przez kota; występowania czynników stresogennych – zapalenie pęcherza moczowego najczęściej diagnozowane jest u otyłych, kastrowanych kocurów żyjących w domu z innymi kotami;
  2. badanie kliniczne - przeprowadzane w celu określenia rozmiaru pęcherza. Jeżeli pęcherz moczowy jest duży, napięty i bolesny mamy najprawdopodobniej do czynienia z zatkaniem cewki moczowej;
  3. badanie krwi - odgrywa dużą rolę, ponieważ pozwala określić rodzaj występujących zaburzeń (takich jak hiperkaliemia) i schorzeń takich jak: cukrzyca czy niewydolność nerek.;
  4. badanie moczu - jest jednym z najważniejszych w diagnozowaniu chorób dolnych dróg moczowych u kotów;
  5. badanie obrazowe – zarówno USG, jak i RTG umożliwiają wykrycie kamieni moczowych w cewce, pęcherzu czy nerkach.

W przypadku bakteryjnej infekcji dróg moczowych Twój kociak otrzyma antybiotyki i środki przeciwbólowe. Ponadto leczenie może być wspomagane poprzez:

  • Zwiększenie spożycia wody pitnej
  • Leki przeciwdrgawkowe
  • Zmianę diety
  • Obniżenie wartości pH za pomocą leków lub diety
  • Unikanie stresu
  • Zmniejszenie wagi
  • Interwencję chirurgiczną w przypadku niedrożności dróg moczowych, np. założenie cewnika.

Leczenie idiopatycznego zapalenia pęcherza moczowego

W przypadku idiopatycznego zapalenia pęcherza moczowego leczenie jest dość specyficzne, ponieważ konkretne przyczyny tego stanu nie są znane. Głównym zadaniem leczenia jest zmniejszenie częstotliwości występowania epizodów, a jeżeli wystąpią - na zmniejszeniu odczuwanego przez kota dyskomfortu.

Badania wskazują, że najlepsze, długoterminowe efekty dają ograniczenie stresu u kota oraz rozcieńczanie moczu. Wiąże się to z nakłonieniem kota do wypijania zwiększonej ilości wody.

Kot pijący wodę z kranu
Picie dużej ilości płynów jest ważne dla kota z zapaleniem pęcherza moczowego, aby wypłukać patogeny i kamienie z pęcherza.

Sposoby, które pozwolą zwiększyć ilość wody spożywanej przez Twojego kota:

  • postawienie miski z wodą z dala od miski z pokarmem;
  • ilość misek z wodą - zapewnienie odpowiedniej ilości misek z wodą, w różnych miejscach, gdy w domu jest więcej niż jedno zwierzę (najczęściej na jedno zwierzę powinna przypadać jedna miska plus jedna dodatkowa);
  • rodzaj miski - koty preferują picie z misek ceramicznych lub metalowych;
  • zmiana rozmiaru i kształtu miski – koty nie przepadają za małymi miskami, ze względu na fakt, że pijąc, dotykają wąsami brzegu, co jest dla nich nieprzyjemne. Kształt miski warto dostosować do preferencji naszego kota – część kotów woli płytkie miski, inne lubią wysokie pojemniki. Często zdarza się także, że koty piją tylko wtedy, gdy miska wypełniona jest po brzegi;
  • rodzaj wody - niektóre koty wolą pić bieżącą wodę z kranu lub fontanny, inne wylizują wodę z wanny lub umywalki.

Biorąc pod uwagę, jak bardzo ważne jest zwiększenie ilości wody spożywanej przez naszego kota, warto wypróbować różne sposoby jej podawania. Niektóre koty lubią pić świeżą wodę z kranu, inne preferują wodę odstaną lub źródlaną z butelki, jeszcze inne wolą pić deszczówkę lub wodę z podstawki pod kwiatami.



Podsumowanie

Ścisła współpraca z lekarzem weterynarii jest konieczna do zapewnienia Twojemu pupilowi, cierpiącemu na choroby dolnych dróg moczowych, odpowiedniej i długotrwałej opieki.

Kiedy zostaną określone i ustalone wymagania dotyczące leczenia – lekarz weterynarii przygotuje plan i wstępny kosztorys. Pamiętaj jednak, że każdy plan może ulec zmianie w zależności od stanu zdrowia Twojego kota. Plan powinien być jak najlepiej dopasowany w danej sytuacji, tak by móc działać najefektywniej w ramach zdiagnozowanego schorzenia.



 

Wyjaśnienie
Przedstawione tu treści służą wyłącznie celom informacyjnym. Nie stanowią one rekomendacji ani promocji opisanych lub wspomnianych metod diagnostycznych, leczenia lub leków. Artykuł nie gwarantuje kompletności ani aktualności, dokładności przedstawionych informacji. Artykuł w żaden sposób nie zastępuje profesjonalnej porady lekarza weterynarii i nie powinien być wykorzystywany jako podstawa do niezależnej diagnozy lub rozpoczęcia, modyfikacji lub przerwania leczenia jakiegokolwiek schorzenia zwierzęcia. Zawsze konsultuj się z lekarzem weterynarii, jeśli masz jakiekolwiek pytania lub wątpliwości dotyczące zdrowia Twojego zwierzęcia!