Zapalenie dziąseł u kota

Co to jest zapalenie dziąseł u kota?

Zapalenie dziąseł jest to stan zapalny, który objawia się najczęściej zaczerwienieniem i obrzękiem błony śluzowej na brzegach zębów. Dziąsła ponadto są częścią tzw. aparatu przyzębia. Dotyczy to również kości szczęki, korzeni zębów i ich włókien, które łączą oba te elementy. Nieleczone zapalenie dziąseł u kotów może przerodzić się w zapalenie przyzębia, czyli paradontozę. Faktem jest, że zapalenie dziąseł u kotów jest bardzo bolesne.

Jakie są przyczyny zapalenia dziąseł u kota?

Zapalenie dziąseł nie zawsze musi być wynikiem powstawania kamienia nazębnego, jak się powszechnie przyjmuje. Istnieje kilka przyczyn zapalenia dziąseł u kotów. Należą do nich m.in.:

• zakażenia różnymi wirusami, takimi jak:
  • wirus opryszczki,
  • kaliciwirus,
  • FeLV,
  • FIV
• choroby zębów. W szczególności należy wspomnieć tutaj o FORL (feline odontoclastic resorptive lesions): to bardzo bolesna choroba, podczas której rozpuszczają się korzenie zębów i ich włókna. Pozostałe resztki korzeni zębów powodują stan zapalny dziąseł.
• płytka bakteryjna i kamień nazębny. Powodują one stany zapalne dziąseł oraz pozostałej błony śluzowej jamy ustnej. Zmieniają one florę bakteryjną jamy ustnej oraz uszkadzają zęby poprzez enzymy i toksyny metaboliczne. Bakterie mogą wnikać w powstałe szczeliny i w ten sposób dochodzi do zapalenia dziąseł.
• złamane zęby.

Objawy zapalenia dziąseł u kota

Czy Twój kot ma nieświeży oddech? Czy zachowuje się on inaczej niż zwykle? Czy jest apatyczny? Czy niechętnie daje się głaskać po twarzy? To wszystko mogą być oznaki choroby zębów lub przyzębia. Sprawdź, czy dziąsła są zaczerwienione, czy też nawet krwawią. Te pierwsze sygnały mogą być dla Ciebie wskaźnikiem, że z Twoim kotkiem jest coś nie tak. Pamiętaj o jednym, Twój kot jest mistrzem w ukrywaniu choroby i bólu. Regularne kontrole jamy ustnej mogą uratować kota przed utratą zębów.

Poniższe objawy mogą wystąpić nie tylko w przypadku zapalenia dziąseł, ale mogą też pojawić się w przypadku wielu innych schorzeń:

• zwiększone ślinienie się
• drapanie łapą po pysku
• nieświeży oddech
• utrata apetytu
• grzechotanie dolnej szczęki podczas ziewania
• zwiększone mlaskanie
• ucieczka w trakcie jedzenia
• syczenie na jedzenie
• głowa przechylona podczas jedzenia
• opuchnięte dziąsła
• syczenie podczas ziewania

Jeśli kot ma zapalenie dziąseł, wtedy zwykle jest cichszy i być może nie chce być dotykany. Zwierzęta takie czasami ślinią się i źle się odżywiają, przez co chudną. Jeśli zauważysz u swojego kota któryś z tych objawów, zdecydowanie powinieneś udać się z nim do kontroli lekarza weterynarii.

Zapalenie dziąseł u kotów: diagnostyka weterynaryjna

Jeśli kot je mniej lub jeśli na dziąsłach pojawi się zaczerwienienie lub krwawienie, wskazana jest wizyta u weterynarza. Już w trakcie wywiadu z właścicielem weterynarz może wykluczyć choroby zakaźne, które powodują zapalenie dziąseł u kotów, również na podstawie statusu szczepień kota. Po tym zawsze następuje ogólne badanie kliniczne, tzn. ogólna kontrola stanu zdrowia.

Lekarz weterynarii dokładnie obejrzy jamę ustną Twojego pupila. Dalsze szczegółowe badanie jest zazwyczaj możliwe tylko pod narkozą, np. wtedy, gdy kot „nie pozwala” na badanie jamy ustnej lub podejrzewa się, że przyczyna tkwi w tylnej części jamy ustnej. Za pomocą instrumentu dentystycznego, jakim jest sonda, lekarz sprawdza, czy w dziąsłach powstały już kieszonki, w których osadzają się bakterie i czy dziąsła krwawią przy dotknięciu. Jeśli tak nie jest, zapalenie dziąseł jest w mniej zaawansowanym stadium, jeśli dziąsła samoistnie krwawią, należy przyjąć, że mamy do czynienia z zapaleniem o wysokim stopniu zaawansowania.

Dla dokładnego zdiagnozowania problemu konieczne jest wykonanie zdjęcia rentgenowskiego zębów i kości szczęki. Niektórzy lekarze weterynarii dysponują specjalnym aparatem do prześwietlania zębów. W tym celu kot poddawany jest krótkiemu znieczuleniu, w przeciwnym razie jakość zdjęć nie byłaby wystarczająca. Na zdjęciu rentgenowskim widać, które głębsze części zęba są już uszkodzone i często można znaleźć przyczynę, np. w postaci resztek korzeni.

Jak leczyć zapalenie dziąseł u kota

Codzienna higiena zębów, która musi być wykonywana przez Ciebie w domu, ma ogromny wpływ na szanse wyzdrowienia. Higiena jamy ustnej w stanie zapalnym u kotów może być bardzo trudna i nie każdy kot daje się przekonać do szczotkowania zębów. Szczególnie u kotów, które są bardzo wrażliwe na ból, mycie zębów jest często niemożliwe. W niektórych przypadkach można podjąć próbę szczotkowania zębów po ustąpieniu stanu zapalnego.

W przypadku, gdy właściciele kotów nie mogą wykonywać zabiegów stomatologicznych w domu, kot powinien być zabierany do lekarza weterynarii na przeglądowe czyszczenie zębów (możliwe bez znieczulenia) co najmniej raz na cztery tygodnie, a najlepiej raz na dwa tygodnie. Ponieważ czyszczenie zębów jest tak istotną częścią terapii, koty te powinny mieć wykonywane profesjonalne czyszczenie zębów pod narkozą, aż do momentu polepszenia stanu.

Czy specjalna karma lub smakołyki pomagają w pielęgnacji zębów Twojego kota?

Istnieją również inne opcje wspomagające pielęgnację zębów. Są to m.in. specjalne karmy czy też smakołyki przeznaczone do pielęgnacji zębów. Obecnie na rynku dostępne są karmy, które redukują kamień nazębny. Karmy te mają w swoim składzie substancje, które ograniczają wzrost stężenia wapnia w ślinie, co w konsekwencji zmniejsza ryzyko powstawania kamienia nazębnego u Twojego pupila. Dodatkowo karma w formie gwiazdy, w postaci krokieta z trzema ząbkami, bardziej stymuluje kota do żucia i przegryzania. W ten sposób karma dodatkowo mechanicznie "wspomaga" zęby przeciw tworzeniu się osadu na zębach.

Wybierz najlepszą karmę, która pomoże Ci zdbać o zęby Twojego pupila:

Czy jednak sama karma może przeciwdziałać powstawaniu kamienia nazębnego? Na to pytanie można odpowiedzieć tylko jednoznacznym "nie". Zasadniczo karma wysokiej jakości, tzn. bogata w białko, bez dodatku cukru, jest z pewnością zdrowsza - również dla kocich zębów. Twierdzenie, że sucha karma może ogólnie pomóc w zapobieganiu kamienia nazębnego, jest niestety nieprawdziwe. Suchą karmę chętnie jedzą zarówno koty zupełnie bezzębne, jak i kociaki z silnym bólem zębów. Powód: zwierzęta mogą ją połykać bez większego żucia. Karma ta może jedynie wspomagać pielęgnację zębów u Twojego pupila. Najważniejsze, abyś zachował dyscyplinę i regularnie szczotkował kotu zęby.

Leki do leczenia zapalenia dziąseł u kotów

Niestety, wiele kotów z zapaleniem dziąseł jest stale leczonych kortyzonem. Długotrwałe stosowanie leków zawierających kortyzon niesie ze sobą ryzyko, które nie zawsze jest konieczne. Nie każdy kot potrzebuje kortyzonu do leczenia. Inne możliwości leczenia obejmują stosowanie innych leków podnoszących odporność (np. interferonu), które mają znacznie mniej skutków ubocznych. Pomocne może być również podawanie antybiotyków, które działają na układ odpornościowy. Dopiero gdy wszystkie inne leki zawiodą, należy rozważyć stałe podawanie kortyzonu.

Alternatywne metody leczenia zapalenia dziąseł

Stosowanie alternatywnych metod leczenia niestety nie jest zalecane u wszystkich kotów. Szczególnie koty poniżej drugiego roku życia powinny być poddawane profesjonalnemu leczeniu, aby uniknąć wtórnych uszkodzeń, a w najgorszym przypadku przewlekłego zapalenia dziąseł.

Czy przy leczeniu zapalenia dziąseł potrzebna jest operacja?

Zapalenie dziąseł może również przejść w stan przewlekły. Aby umożliwić kotom dotkniętym chorobą życie bez bólu, może być konieczne usunięcie wszystkich zębów trzonowych. Zabieg ten jest bardzo inwazyjny, ale wiąże się z poprawą u około 70% leczonych kotów.

Czyszczenie kocich zębów - profilaktyka

Pielęgnacja i higiena jamy ustnej kota powinna być przeprowadzana systematycznie. Odkładająca się płytka nazębna z biegiem czasu zmienia się w kamień, który może spowodować bolesne stany zapalne dziąseł. Mycie kocich zębów może być dla Ciebie wyzwaniem, dlatego najlepiej powoli oswajać kota ze szczoteczką do zębów, już od najmłodszych lat.

Jak umyć kotu zęby?

Do czyszczenia zębów najlepiej wybrać miękką szczoteczkę dla dzieci (lub specjalistyczną ze sklepu zoologicznego) oraz pastę, która jest specjalnie dedykowana kotom i rekomendowana przez weterynarzy. W żadnym przypadku nie należy stosować past przeznaczonych dla ludzi, ponieważ zawierają one fluor. Czyszczenie zębów powinno odbywać się codziennie, a w przypadku silnego protestowania przez kota można posłużyć się innymi sposobami.

Na rynku znajdują się specjalistyczne karmy i smakołyki, które dzięki swojej strukturze ścierają miękki osad nazębny. Nie powinieneś podawać ich zbyt często, ponieważ są kaloryczne i mogą doprowadzić do nadwagi u Twojego pupila. W sklepach zoologicznych można spotkać żele lub płyny do płukania ust z chlorheksydyną (dla zwierząt!), do aplikacji na zęby lub proszki, które dodaje się do miseczki z wodą. Funkcję oczyszczającą zęby ma również surowe i trudne do przegryzienia mięso.

Podsumowanie

Nasze koty domowe często cierpią z powodu problemów stomatologicznych, które zazwyczaj przez długi czas pozostają niewykryte. Zapalenie dziąseł u kotów jest bardzo bolesnym schorzeniem. Jego leczenie wymaga niekiedy cierpliwości, a często niestety konieczne jest usunięcie zębów. Dobra opieka stomatologiczna i regularne kontrole pomagają zapobiegać większym uszkodzeniom i bólowi.

Poprzez regularne szczotkowanie zębów Twojego kota, możesz zapobiec zapaleniu dziąseł. Jeśli będziesz to praktykować systematycznie, zwierzęta przyzwyczają się do tego. Najlepiej przyzwyczajać nawet małe kocięta do zaglądania im do pyszczka. Powinieneś również regularnie kontrolować zęby kota u lekarza weterynarii - podobnie jak regularnie chodzić do dentysty w celach profilaktycznych. W ten sposób choroby mogą być wcześnie wykryte. Weterynarz usunie również kamień nazębny, co zmniejszy ryzyko zapalenia dziąseł.