Kot sika na łóżko – co robić?

Kocia toaleta a kocia natura 

Terytorium dziko żyjących kotów to ściśle zorganizowana przestrzeń, podzielona na różne strefy – m.in. miejsca do odpoczynku, polowania, obserwacji i załatwiania potrzeb fizjologicznych. Wśród nich znajduje się zwykle kilka miejsc, w których koty pozostawiają swoje odchody. To zupełnie logiczne zachowanie – gdy w danej strefie pojawią się inne zwierzęta, a kot poczuje się zagrożony, może skorzystać z innej „toalety”.

Niektóre koty instynktownie przenoszą to zachowanie do naszych domów. W takich przypadkach jedynym skutecznym rozwiązaniem może być ustawienie kilku kuwet w różnych częściach domu.

W domach z jednym kotem warto mieć przynajmniej dwie kuwety, a przy większej liczbie kotów – zasada brzmi: liczba kuwet = liczba kotów + 1. Dodatkowo warto:

• rozmieścić kuwety w różnych częściach domu (nie obok siebie),
• zadbać o łatwy dostęp – unikaj miejsc, do których kot musi się „przemykać”,
• nie ustawiać kuwety w pobliżu misek z jedzeniem ani legowisk (koty tego nie lubią),
• testować różne typy kuwet i żwirków, jeśli zauważysz, że kot unika którejś z nich.

Dlaczego kot sika poza kuwetą?

Aby ustalić, dlaczego kot sika poza kuwetą, trzeba najpierw rozróżnić, czy znaczy teren, czy po prostu brudzi.
Znaczenie terenu może początkowo dotyczyć tylko wybranych miejsc. Kot spryskuje moczem zazwyczaj pionowo ustawione obiekty, ubrania domowników lub nowe rzeczy, które zostały wniesione do domu. Podczas takiego zachowania unosi ogon pionowo, który drga w trakcie sikania.
Znaczenie terenu może występować u każdego kota – zarówno kastrowanego, jak i niekastrowanego, a także u kotek. Co ważne, mimo tego kot nadal korzysta z kuwety tak samo często jak wcześniej.

Przyczyny znaczenia 

• osiągnięcie dojrzałości płciowej przez niekastrowane koty
• okres rui
• nowe przedmioty w domu
• nowe koty w sąsiedztwie lub domu
• dłuższa nieobecność opiekuna
• przeprowadzka
• zmiana hierarchii w stadzie domowych zwierząt
• śmierć zwierzęcego towarzysza 

Brudzenie odbywa się zwykle w trudno przewidywalnych miejscach, a kot opróżnia pęcherz całkowicie i robi to zazwyczaj na poziomych powierzchniach. Ponadto kot nie używa kuwety tak często, jak dotychczas, bądź przestał z niej korzystać w ogóle. 

Przyczyny brudzenia 

• Brudny żwirek
• Nowy żwirek
• Brudna kuweta
• Zła lokalizacja kuwety
• Agresja między kotami
• Nieprawidłowe wychowanie kocięcia
• Przyczyny organiczne 

Dlaczego kot sika do łóżka? 

Posikiwanie przez kota w łóżku ma głębszy sens, niż może się wydawać. Miękka i chłonna powierzchnia daje mu poczucie komfortu podczas załatwiania potrzeb. Dodatkowo sikanie w łóżku pełni funkcję zapachowego oznaczania. Kot dokłada swój zapach do Twojego, co może być oznaką lęku separacyjnego, próbą zaznaczenia więzi, a nawet sposobem na uspokojenie się w stresującej sytuacji.

Sikanie do łóżka jako objaw problemów ogólnoustrojowych

W praktyce weterynaryjnej większość kotów, które zaczynają sikać poza kuwetą, zmaga się z jakimiś problemami ogólnoustrojowymi. W zasadzie każda choroba dotycząca układu wydalniczego wymaga natychmiastowej pomocy weterynaryjnej.

Pamiętaj, że mocz zdrowego kota powinien być przezroczysty lub bladożółty. Ciemniejsza barwa może wskazywać na infekcję pęcherza albo chorobę nerek. Z kolei częstsze picie wody i częstsze sikanie mogą być objawem cukrzycy lub problemów z wątrobą.

Tabela częstych przyczyn organicznych

Problemy psychiczne 

Jednym z powodów sikania poza kuwetą może być poczucie lęku. Źródłem stresu bywają zmiany w otoczeniu kota, takie jak: przeprowadzka, długa nieobecność opiekuna, nowe meble, obecność innych zwierząt czy inne nietypowe, stresujące sytuacje (np. fajerwerki).

Brak pewności siebie również może sprawić, że kot — chcąc się uspokoić — zacznie otaczać się własnym zapachem.

Problem z załatwianiem się poza kuwetą może pojawić się także u kociąt, które zbyt wcześnie zostały oddzielone od matki i rodzeństwa. W takim przypadku pomocne będzie jak najszybsze rozpoczęcie treningu korzystania z kuwety.

Kuweta i żwirek 

Jeśli lekarz weterynarii nie stwierdził problemów zdrowotnych ani psychicznych, a Twój kot nadal sika do łóżka, przyczyna może leżeć w kuwecie lub w rodzaju żwirku.

Brudna kuweta może odstraszać kota swoim zapachem. Podobnie działa zbyt długo niezmieniany żwirek. Pamiętaj też, że mocno pachnące środki czyszczące mogą zniechęcić kota do korzystania z kuwety – najlepiej używać bezzapachowych preparatów.

Jeśli w kuwecie pojawił się nowy żwirek o innej strukturze, możliwe, że sprawia kotu dyskomfort podczas chodzenia. W takiej sytuacji warto wrócić do poprzedniego produktu.

Również zmiana samej kuwety – zwłaszcza na model zakryty – może nie przypaść kotu do gustu. Niektóre koty nie chcą wchodzić do zakrytej kuwety, ponieważ nie mogą wtedy obserwować otoczenia.

Co zrobić, gdy kot nasikał do łóżka? 

Mocz kot ma zwykle silny i nieprzyjemny zapach, wzmagać go mogą problemy z układem wydalniczym. Jeżeli nie wyczyścisz dobrze powierzchni, na którą nasikał kot, to więcej niż pewne, że zwierzę nasika w to miejsce kolejny raz. 

Co zrobić? 

1. Pościel i prześcieradła wypierz w pralce w wysokiej temperaturze.
2. Plamy na materacu zidentyfikuj pod światłem UV i wszystkie te miejsca przemyj roztworem octu i wody w proporcjach 1:1.
3. Po osuszeniu tych miejsc posyp je grubą warstwą sody oczyszczonej, zostaw ją na kilka godzin, by wchłonęła resztę zapachu, a następnie odkurz sodę odkurzaczem.

7 wskazówek, jak odzwyczaić kota od sikania na łóżko 

1. Zabierz kota na wizytę kontrolną do lekarza weterynarii – w pierwszej kolejności należy wykluczyć choroby organiczne i problemy psychiczne.
2. Dostaw dodatkowe kuwety i zadbaj o ich czystość – zbyt mała liczba kuwet oraz ich niewłaściwa higiena mogą nasilić problemy z sikaniem do łóżka.
3. Zmień skojarzenia kota z łóżkiem – koty nie lubią szeleszczącego podłoża – w ciągu dnia możesz włożyć pod okrycie łóżka srebrny koc ratunkowy z samochodowej apteczki.
4. Zapewnij kotu więcej wspólnego czasu – samotny kot, który nie może w pełni realizować swoich potrzeb może zacząć sikać do łóżka. Być może wystarczą regularne zabawy i pieszczoty każdego dnia – nawet przez 15 minut dziennie.
5. Usuń zapach moczu z łóżka – tylko dokładne usunięcie zapachu spowoduje, że kot nie będzie czuł potrzeby, by wracać w to miejsce i odświeżać swój zapach.
6. Zapewnij kotu bezpieczną przestrzeń i rutynę – wprowadź w relacje z kotem stale powtarzające się czynności, o stałych porach każdego dnia. Wspieraj kota jeśli w domu następują zmiany, których nie można wykluczyć. Możesz również pomóc kotu za pomocą feromonów lub esencji kwiatów bacha, ale skonsultuj to z lekarzem weterynarii.
7. Gdy nic nie działa udaj się z kotem do behawiorysty – specjalista spojrzy na kota w inny sposób i być może uda się mu znaleźć przyczynę, która została przeoczona. 

Podsumowanie 

Z punktu widzenia behawioryzmu, skuteczne rozwiązanie problemu zaczyna się od ustalenia jego źródła i wyeliminowania przyczyny. Jeśli kot ma problemy zdrowotne – trzeba rozpocząć leczenie. Jeśli nie akceptuje nowego miejsca kuwety – warto przywrócić jej wcześniejszą lokalizację. Gdy między kotami pojawia się napięcie – należy zadbać o poprawę relacji i zmniejszenie stresu. Jeśli przyczyna nie jest oczywista, najlepiej skupić się na stworzeniu kotu spokojnych warunków i poczucia bezpieczeństwa. Jedno jest pewne: kot nigdy nie sika do łóżka na złość opiekunowi.