Podobnie jak ludzie, kot może mieć alergię, która objawia się - nie inaczej jak u nas - swędzeniem i zapaleniem. Większość alergii rozwija się w ciągu życia, a ich przyczyny mogą być różne. Najczęstsze alergie u kotów wynikają z czynników pokarmowych lub środowiskowych. W przypadku wystąpienia objawów alergicznych powinieneś skonsultować się z lekarzem weterynarii. Dlaczego jest to ważne i jakie są możliwości leczenia?



Czym jest alergia u kota?

Alergia jest nadmierną i niewłaściwą reakcją systemu immunologicznego na nieszkodliwe substancje, a jej objawy mogą być bardzo różnorodne. U części kotów alergia przebiega w łagodny sposób, jednak w niektórych przypadkach objawy są bardzo uciążliwe i negatywnie wpływają na jakość życia kota. Jest wiele rodzajów alergii i alergenów, a co za tym idzie – wiele rodzajów terapii. Aby postawić właściwą diagnozę, potrzebne są odpowiednie badania.

Warto o tym wiedzieć! Często koty reagują nie tylko na jeden, ale na kilka alergenów. Typowa jest na przykład alergia na pyłki i inne alergeny wziewne, takie jak kurz domowy. Dlatego najlepiej jest, aby lekarz weterynarii dokładnie określił, na jakie substancje uczulony jest Twój kot. Jest to niezbędne, aby można było zastosować właściwą terapię. Diagnoza może być postawiona na podstawie badania krwi lub w przypadku nietolerancji pokarmowej, poprzez zastosowanie specjalnej diety trwającej kilka tygodni.


Objawy alergii u kota

Czasami zupełnie normalne substancje występujące w środowisku lub składniki żywności prowadzą do poważnych dolegliwości. Alergeny mogą być wchłaniane przez skórę lub błony śluzowe, ale czy pojawiające się u kota objawy to rzeczywiście alergia, musi być wyjaśnione przez weterynarza. W przypadku problemów skórnych i intensywnego swędzenia, drapania lub wylizywania sierści, może to być również kwestia innych chorób. Dzięki próbkom skóry i włosów można na przykład wykluczyć chorobę grzybiczą.

Typowe objawy alergii u kotów:

  • Swędzenie
  • Zapalenia skóry
  • Łyse miejsca
  • Przymus pielęgnacji
  • Zaburzenia trawienia, takie jak biegunka i wymioty
  • Zapalenie niektórych części ciała, takich jak uszy lub łapy
  • Oddychanie z otwartymi ustami, wyraźne unoszenie i opuszczanie boków
  • Astma alergiczna z ciężką dusznością i lękiem przed uduszeniem

Warto o tym pamiętać! Zwróć uwagę na miejsce i czas wystąpienia alergii. Twoje doświadczenie może być dużym wsparciem w poszukiwaniu przyczyny. Jeżeli objawy nasilają się wiosną i latem, może to świadczyć o nadwrażliwości na pyłki. Objawy nasilające się aż do później jesieni mogą świadczyć o uczuleniu na jad pchli. Nawet jeżeli nie znajdziesz na ciele kota pcheł, nie powinieneś całkowicie wykluczać tego alergenu, gdyż koty bardzo dobrze radzą sobie z usuwaniem pcheł ze swojego futra. Alergia wywołana przez roztocza kurzu może występować natomiast przez cały rok.

Co może wywołać alergię u kotów?

Alergie u kotów mogą rozwijać się dość nagle. Nawet jeśli kot przez lata nie wykazywał żadnych objawów, może się to zdarzyć zupełnie nieoczekiwanie. Ponadto istnieją również zwierzęta, które są już uczulone na niektóre substancje jako kocięta. Niektóre alergie utrzymują się przez całe życie, inne znikają po pewnym czasie. Przebiegu i czasu trwania nie da się dokładnie przewidzieć.

Do czynników uczulających zalicza się:

  • jad pchli,
  • alergeny pokarmowe,
  • alergeny wziewne,
  • alergeny kontaktowe.

Alergenami są niektóre składniki karmy dla kotów, takie jak zboża lub białka, a także substancje pochodzące ze środowiska i inne czynniki zewnętrzne.

Należą do nich:

  • Roztocza
  • Pchły
  • Kurz domowy
  • Pleśń
  • Pyłki roślinne z traw, chwastów i drzew
  • Ukąszenia owadów
  • Środki przeciwpasożytnicze, takie jak leki na pchły
  • Maści, proszki lub szampony
  • Żwirek dla kotów z zapachami


Alergia pokarmowa u kota

Alergia objawiająca się głównie uporczywym świądem skóry może być wywołana przez alergeny pokarmowe. W przypadku alergii pokarmowej trudno wytypować bezpośrednią przyczynę. Pierwszymi objawami mogą być wymioty lub biegunka występująca krótko po zjedzeniu posiłku. Czasami zdarza się opuchlizna wokół pyszczka, częste drapanie w okolicach głowy i uszu, czy miejscowe wyłysienia.

Badania wskazują, że najbardziej uczulające są produkty pochodzenia zwierzęcego, zwłaszcza:

  • wołowina,
  • wątroba wieprzowa,
  • suche kiełbasy,
  • podroby,
  • sery żółte,
  • mleko.


Powinieneś o tym wiedzieć W przypadku alergii pokarmowych zaobserwować można związek pomiędzy podawanym posiłkiem a nasilającymi się objawami. Symptomy mogą jednak pojawić się z opóźnieniem – nawet do kilkunastu dni po zjedzeniu uczulającego składnika. Utrudnione jest zatem powiązanie pokarmu z alergią. Zmiana jedynie marki oraz smaku karmy najczęściej nie przynosi oczekiwanych efektów.

Medyczne wyzwanie

Proces leczenia w przypadku alergii pokarmowej jest długotrwały, a ustalenie alergenu jest trudne, wymaga czasu i odpowiednich działań z Twojej strony. Bywa także, że alergia występuje u dorosłego kota i dotyczy składnika pokarmowego, który wcześniej nie wywoływał żadnych reakcji ze strony układu odpornościowego zwierzęcia. U kotów często wraz z alergią pokarmową występuje uczulenie także np. na roztocza czy pyłki traw.

Jedzenie dla kota
Wiele kotów jest bardzo wrażliwych na zboża zawierające gluten w ich pożywieniu.

Jakie są przyczyny alergii pokarmowej?

Przyczyny alergii pokarmowych u kotów są tak różnorodne, jak ich objawy. Z jednej strony predyspozycja do alergii u kotów jest często dziedziczna. Im zwierzę jest starsze, tym bardziej wrażliwy staje się układ odpornościowy i trawienny. Oznacza to, że alergie mogą nasilać się z wiekiem lub pojawić się po raz pierwszy w wieku dorosłym. Toksyny środowiskowe i sztuczne dodatki w karmie również zwiększają ryzyko reakcji alergicznej. Dlatego JOSERA kładzie nacisk na naturalność w karmie dla kotów i unika sztucznych barwników, aromatów i konserwantów.

Jaka jest różnica między alergią a nietolerancją?

Nie każda nieprawidłowa reakcja organizmu spowodowana jest alergią, czasem jest to nietolerancja. Jedna i druga mogą objawiać się podobnie, jednak ich podłożem są różne procesy zachodzące w organizmie kota. Z medycznego punktu widzenia istnieje duża różnica między alergią a nietolerancją. W przypadku alergii, na przykład na pszenicę, wystarczy kilka gramów uczulającego składnika, aby wywołać u kota reakcję alergiczną. Koci układ odpornościowy interpretuje alergeny (składniki wywołujące alergię) jako patogeny chorobotwórcze, takie jak wirusy czy bakterie i aktywuje mechanizmy obronne. Alergia jest zatem wynikiem nieprawidłowego działania układu odpornościowego – dlatego nazywana jest reakcją immunologiczną. Reakcje mogą być różnorodne, ale często objawiają się intensywnym swędzeniem, zaburzeniami trawienia i zmianami skórnymi. Reakcja organizmu może wystąpić znacznie później niż w przypadku nietolerancji, dlatego zawsze trudno jest zidentyfikować czynnik wywołujący alergię. W przypadku wykrycia alergii należy skrupulatnie pilnować, aby kot nie miał kontaktu z talergenami.

W przypadku nietolerancji nie dochodzi do reakcji immunologicznej. Nietolerancja pokarmowa to zaburzenie metaboliczne, w wyniku którego Twój futrzany przyjaciel nie jest w stanie prawidłowo przetworzyć pewnych substancji zawartych w pożywieniu. Przyczyną nieprawidłowego metabolizmu może być np. niedobór enzymów, jak to często bywa w przypadku laktozy. Prowadzi to do biegunki, bólu brzucha i wzdęć. U kota dotkniętego nietolerancją pokarmową objawy  pojawiają się zwykle natychmiast po jedzeniu. Po odstawieniu produktu wywołującego dolegliwości, powrót do zdrowia jest bardzo szybki.


Ciekawostka! Klasycznym przykładem nietolerancji jest dobrze znana nietolerancja laktozy u kotów. Po prostu brakuje im laktazy w organizmie, enzymu, który rozdziela laktozę na składniki i sprawia, że jest ona przyswajalna przez organizm kota.


Dieta eliminacyjna

Żywienie kota znacznie zmienia się w momencie, gdy nasz pupil ma alergię. Wówczas powinniśmy poddać kota 2-miesięcznej diecie eliminacyjnej, podczas której kot je tylko tę karmę, którą zaleci weterynarz. Polega ona na podawaniu pokarmów zawierających wyselekcjonowane białka, których zwierzę do tej pory nie jadło. Jeśli po tym czasie objawy ustąpią, mamy do czynienia z alergią pokarmową. W diecie eliminacyjnej najlepiej wykorzystać mięso, które nie występuje w codziennej diecie np. kaczka lub konina, mięso strusia, koza czy dziczyzna. Dodatkowo można podać gotowane ziemniaki ze skórką czy olej rzepakowy, jako źródło tłuszczu. Dostępność karm i ich asortyment jest bardzo duży – można zaopatrzyć się w karmy zawierające w swym składzie zboża rzadko uczulające np. ryż, mogą być to też karmy bezzbożowe – źródłem węglowodanów w takim przypadku mogą być ziemniaki. Karmy dla alergików zawierają najmniej uczulające mięsa takie jak konina czy mięso kaczki. Warto stosować karmy zawierające jeden rodzaj białka, najlepiej by było hydrolizowane.

Pamiętaj! Podczas badania, czy jest to alergia pokarmowa, kot nie powinien mieć żadnego dostępu do środowiska zewnętrznego. Jeśli zje coś na zewnątrz, np. mysz, może to zafałszować wynik. Nie powinien mieć również dostępu do pożywienia innych kotów w Twoim domu lub z sąsiedztwa.


Dieta prowokacyjna

Po zakończonej sukcesem diecie eliminacyjnej następuje dieta prowokacyjna. W tym celu do specjalnej karmy dietetycznej dodaje się kolejno nowe składniki, aby dowiedzieć się, na które substancje kot jest uczulony. Twoim zadaniem jest obserwacja Twojego pupila – jeżeli pojawi się negatywna reakcja, najczęściej po 3 dniach, wtedy zrezygnuj z tego produktu na stałe. Kolejne składniki powinny być wprowadzane minimum z odstępem tygodnia. Zanotuj, jakie produkty kot jadł, w jakiej ilości i czy pojawiły się jakieś objawy. Zwróć szczególną uwagę, kiedy pojawiają się objawy alergii. W celu ograniczenia objawów alergii należy przestrzegać diety i nie podawać kotu produktów, na które jest uczulony. Lekarz weterynarii może zalecić zastosowanie odpowiedniej karmy hipoalergicznej. Obecnie na rynku dostępnych jest wiele specjalistycznych karm przeznaczonych dla kotów alergików. Taka karma zawiera wyselekcjonowane białka lub hydrolizaty białkowe. Pamiętaj, aby być konsekwentnym i nie podawać kotu jego ulubionych smakołyków, a z pewnością wyjdzie mu to na zdrowie.

Żywienie kota alergika

Jeśli Twój kot ma alergię pokarmową, powinieneś karmić go specjalną karmą, zwłaszcza, jeśli nie można w zadowalający sposób zidentyfikować alergenu. Taka lekka dieta może zawierać tylko jedno lub maksymalnie dwa źródła łatwo przyswajalnego białka, które nie są zaliczane do powszechnych alergenów. Najlepiej porozmawiaj z weterynarzem, jakie źródło białka będzie odpowiednie dla Twojego kota. Idealna może być hipoalergiczna karma dla kotów, jaką oferuje Josera. Josera Help to bezzbożowa, monobiałkowa karma weterynaryjna zawierająca niewielką ilość składników. Lekkostrawna receptura wspomaga odpowiednie żywienie w przypadku nietolerancji oraz alergii pokarmowych, a dodatkowa obróbka termiczna wybranych źródeł węglowodanów wpływa na jeszcze lepsze trawienie. Błonnik pokarmowy dodatkowo wspomaga rozwój zdrowej flory jelitowej i reguluje trawienie. Włókno wiążąc wodę stabilizuje również konsystencję stolca.


Odpowiednia karma może rozwiązać problemy alergiczne Twojego kota:





Nagłe drapanie u kota: alergia na pchły

Swędzenie jest jednym z objawów alergii na pchły, a właściwie alergicznego pchlego zapalenia skóry (APZS). Jest to jedna z najczęstszych alergii u kotów. Nie oznacza to, że Twój zwierzak musi mieć dużo pcheł. Niestety, wystarczy ugryzienie jednej pchły, aby wywołać uciążliwe swędzenie. Tylko konsekwentne zwalczanie pcheł na samym zwierzęciu, ale także w jego otoczeniu, może temu zapobiec. Oczyść wszystkie koce, kosze, poduszki, dywany, drapaki i nie zapomnij o innych zwierzęcych współlokatorach.

Niezależnie od tego, na co kot może być uczulony, pierwszym i najważniejszym krokiem jest unikanie substancji wywołującej alergię u kota. Jeśli odpowiedzialne są za to pyłki, należy jak najrzadziej wypuszczać kota na zewnątrz w dni o dużej ilości pyłków, a w najlepszym przypadku nie wypuszczać go wcale.


Kot drapiący się po szyi
Swędzenie jest nie do zniesienia, kot drapie się uporczywie, tak długo, aż dojdzie do zapalenia skóry.

Zapobieganie i ograniczenie objawów alergii

Objawy alergii u kotów mogą być również leczone za pomocą leków. Zwykle polega to na stosowaniu leków opartych na hormonie endogenicznym – kortyzonie. Celem tego leczenia jest stłumienie reakcji immunologicznych, a tym samym złagodzenie objawów. Leki te mogą jednak powodować skutki uboczne, takie jak zanik mięśni czy utrata włosów. Z tego powodu lekarze weterynarii często przepisują terapię kortyzonową tylko na czas określony.

Na przykład, jeśli Twój kot ma alergię na pyłki, będzie otrzymywał lek tylko w okresie roku, kiedy ilość pyłków jest największa. Jeśli konieczne jest stałe podawanie leków, lekarz weterynarii określi najmniejszą skuteczną dawkę. Ponadto opracowano już leki łagodzące świąd, które nie zawierają kortyzonu.

Potraktuj alergię u swojego kota poważnie. Z jednej strony objawy mogą zmniejszyć im radość życia. Z drugiej strony, z czasem mogą pojawić się objawy towarzyszące, takie jak wtórne infekcje skóry lub uszu, które są wywoływane przez bakterie lub grzyby. Wynika to z faktu, że skóra staje się bardziej wrażliwa na skutek drapania pewnych części ciała, a przez to bardziej podatna na dalsze dolegliwości.


Podsumowanie

Najczęstsze alergie u kotów to alergie na pchły lub alergie pokarmowe. Koty mogą również reagować niezwykle wrażliwie na wszelkiego rodzaju inne substancje znajdujące się w otoczeniu. Dokładnego wyjaśnienia może dokonać tylko lekarz weterynarii. Pomocne jest unikanie wszystkich znanych alergenów i ewentualnie wspomagająca terapia farmakologiczna.



 

Wyjaśnienie
Przedstawione tu treści służą wyłącznie celom informacyjnym. Nie stanowią one rekomendacji ani promocji opisanych lub wspomnianych metod diagnostycznych, leczenia lub leków. Artykuł nie gwarantuje kompletności ani aktualności, dokładności przedstawionych informacji. Artykuł w żaden sposób nie zastępuje profesjonalnej porady lekarza weterynarii i nie powinien być wykorzystywany jako podstawa do niezależnej diagnozy lub rozpoczęcia, modyfikacji lub przerwania leczenia jakiegokolwiek schorzenia zwierzęcia. Zawsze konsultuj się z lekarzem weterynarii, jeśli masz jakiekolwiek pytania lub wątpliwości dotyczące zdrowia Twojego zwierzęcia!