Ruja u kota - najważniejsze informacje

Ruja u kotek to ważny czas, kiedy są one gotowe do rozrodu. Ten okres może być wymagający i wiąże się z wyraźnymi zmianami w zachowaniu, takimi jak zwiększona aktywność i miauczenie. Zależnie od rasy, dojrzałość płciowa może nastąpić między 4 a 12 miesiącem życia. Cykl rozrodczy kotek jest zależny od wielu czynników, w tym od rasy oraz warunków środowiskowych. Należy zwrócić uwagę na higienę kuwety i zachować czujność, aby uniknąć ucieczki kotki w poszukiwaniu partnera. Kastracja jest skutecznym sposobem na uniknięcie ciągłych cyklów rui i związanych z nimi problemów zdrowotnych, a odpowiednia dieta pomoże utrzymać zdrowie kotki.

Ruja kota to okres gotowości na zapłodnienie u Twojej kotki. W tym czasie kotki są płodne i szukają partnera do rozrodu, kierując się silnym instynktem zapewnienia trwałości gatunku. To okres meczący zarówno dla Ciebie, jak i dla Twojego zwierzęcia. Nasz poradnik wskaże Ci, na co zwrócić szczególną uwagę i co powinieneś zrobić, kiedy Twoja kotka ma ruję.

Dojrzałość płciowa u kotów

U kotów, jak u wszystkich ssaków, występują różne fazy płodności. Trudno jest określić dokładny czas dojrzałości płciowej, gdyż uzależniona jest ona od rasy, sposobu hodowli zwierzęcia, a także od jego indywidualnej genetyki. Ogólnie zakłada się, że większość kotów, osiąga dojrzałość seksualną między 6 a 10 miesiącem życia. U niektórych ras ruja występuje bardzo wcześnie, bo nawet już w 4 miesiącu, u innych ras może wystąpić znacznie później – w 12 miesiącu.

Ciekawostka Kotki z ras krótkowłosych (np. syjamskie) szybciej osiągają dojrzałość niż koty z ras długowłosych (np. persy). U tych ostatnich ruja może wystąpić nawet po ukończeniu pierwszego roku życia.

Jak często kotki mają ruję?

Koty są zwierzętami sezonowo poliestralnymi, co oznacza, że swoją aktywność płciową zwiększają wraz z wydłużającym się czasem trwania dnia.
U kotek żyjących na wolności albo tych, które większość czasu spędzają na dworze, okres godowy występuje najczęściej dwa do trzech razy w roku. Zaczyna się on wczesną wiosną na przełomie lutego i marca tak zwanym „kocim marcowaniem”, potem występuje latem, a kończy się jesienią. Związane jest to z ilością światła, temperaturą otoczenia i długością dni. Zwiększające się natężenie światła pobudza bowiem przysadkę mózgową, która stymuluje z kolei układ hormonalny samicy i jest odpowiedzialna za zmiany zachowania, wywołane wahaniami hormonów. I odwrotnie, poprzez zmniejszającą się ilość światła w okresie zimowym potrzeba rozrodu jest zahamowana. Dlatego, jeśli kotka zdana jest sama na siebie, musi odchować potomstwo, jeszcze zanim nadejdzie zima.

Ruja u kotki domowej
Ruja u kotki domowej występuje częściej niż u kotki dziko żyjącej.

Dla kocic, które nie wychodzą i pozostają w mieszkaniu, wygląda to zupełnie inaczej. Sztuczne ogrzewanie i światło zaburzają naturalny cykl, co w konsekwencji prowadzi do częstszego występowania rui. Może się ona pojawić o każdej porze roku, nawet częściej niż dwa czy trzy razy. W domowym ognisku zapewniasz Twojej kotce poczucie bezpieczeństwa, dostarczasz jej regularnie pokarmu i otaczasz ją opieką. Wszystkie te czynniki wpływają na to, że u kotki domowej cykl ten często jest rozregulowany.

Ile trwa ruja u kota?

U kotek wolnożyjących ruja z reguły nie trwa długo, ponieważ samica szybko zostaje pokryta. Zakłada się, że trwa ona około 7 dni.
W przeciwieństwie do kotek wolnożyjących okres rui u Twojej domowej kocicy może trwać od kilku do kilkunastu dni. Może być i tak, że Twoja kotka będzie miała ruję permanentną. Dzieje się to wtedy, jeśli ruja trwająca np. tydzień powraca już po 10 dniach, bądź po dwóch tygodniach i taki proces wciąż się powtarza. Głównym powodem jest fakt, że domowa kotka jest izolowana i niedopuszczana do kocura, a jej potrzeby do rozwoju nie są zaspokojone.

Powinieneś o tym wiedzieć Nawet jeśli Twoja kotka jest w ciąży, nie jest to żadną gwarancją, że nie wystąpi u niej kolejna ruja w następnym cyklu. Twoja kotka może dostać rui nawet kilka dni po porodzie.


Wybierz najlepszą karmę dla swojej kotki:
  1. NATURECAT
    NATURECAT

    od 21,90zł

  2. KITTEN GRAINFREE
    KITTEN GRAINFREE

    od 22,90zł

  3. MULTIPACK FILET
    MULTIPACK FILET

    35,90zł

Oznaki rui u Twojej kotki

Jeśli Twoja kotka przechodzi pierwszą ruję, a nie chcesz nieplanowanej ciąży, koniecznie zadbaj o to, aby w tym okresie nie uciekła z domu, bo za wszelką cenę będzie próbować wydostać się na zewnątrz, czy to przez drzwi czy przez okno. Jeśli jesteś kocim nowicjuszem i zastanawiasz się, czy uda Ci się rozpoznać, kiedy Twoja kotka ma ruję, nie masz powodów do obaw.

Objawy rui są jednoznaczne i łatwe do rozpoznania. Twoja kotka:
  • staje się bardzo pobudzona, ruchliwa, niespokojna, niekiedy nawet agresywna
  • intensywnie domaga się pieszczot, ociera się o nogi, meble i przedmioty
  • podczas głaskania przyjmuje charakterystyczną pozę – ma wygięty do dołu grzbiet, wypina tylną cześć ciała, a ogon ma uniesiony do góry
  • nieustannie wydaje z siebie charakterystyczne dźwięki i donośne odgłosy, przypominające wycie, jednocześnie głośno miauczy
  • często wylizuje się pod ogonem
  • częściej korzysta z kuwety, jednocześnie jej mocz charakteryzuje się intensywnym, nieprzyjemnym zapachem
  • tarza się po podłodze, wijąc się jak gąsienica i trąc karkiem i tyłem głowy o podłogę
  • może znaczyć teren, rozprowadzając mocz po ścianach albo meblach
  • nie ma większej ochoty na zabawy z Tobą
  • z reguły ma mniejszy apetyt

Również zewnętrzne narządy płciowe u kotek ulegają zmianie. Stają się one nabrzmiałe i widoczne są naczynia krwionośne.
Oznaki rui u kotów
Podczas rui Twoja kotka wydaje z siebie donośne odgłosy przypominające wycie.

Higiena kuwety szczególnie ważna

W tym okresie powinieneś zachować szczególną higienę kociej toalety. Koty to bardzo czyste zwierzęta, a w okresie rui Twoja kotka staje się jeszcze bardziej wrażliwa na tym punkcie. Z powodu częstego załatwiania się, może ona bojkotować swoją toaletę i załatwiać się poza nią, jeśli ta nie będzie czysta i regularnie sprzątana. Do częstszego czyszczenia kuwety zmusi Cię zapewne również intensywny zapach moczu w okresie rui, który z uwagi na zawarte feromony dużo bardziej daje się we znaki.
Jeśli posiadasz więcej zwierząt, nie zdziw się, kiedy będą one wykazywać „dziwne zachowanie”. Mogą czuć się poirytowane zachowaniem Twojej kotki podczas rui.

Warto o tym wiedzieć Może się zdarzyć, że okres rui u Twojej kocicy przebiegnie zupełnie bezobjawowo. Jeśli trzymasz kotkę z niewykastrowanym kocurem, istnieje duże ryzyko zajścia w nieplanowaną ciążę.

 

Fazy rui u kotek

Wystąpienie pierwszej rui uzależnione jest od wielu czynników, takich jak pora roku, rasa czy też kondycja fizyczna kotki.

Każda kocia ruja dzieli się na cztery fazy:

  1. Proestrus: faza trwa około dwóch dni. Twoja kotka zaczyna się o wszystko ocierać. Tę krótką fazę łatwo możesz przeoczyć, gdyż jej oznaki nie są wyraźne. W tym okresie kotka nie dopuszcza do siebie żadnego kocura.
  2. Estrus: faza trwa od 1 do 21 dni. Jest to okres rui właściwej, kiedy zwykle dochodzi do zapłodnienia. Faza ta kończy się najczęściej po siedmiu dniach. Aby nastąpiła owulacja, kotka musi mieć styczność z samcem, w innym przypadku jajeczkowanie nie nastąpi. W okresie tym kotka głośno wyje i zawodzi, przywołując w ten sposób do siebie kocury. Jest to okres, w którym powinieneś być szczególnie czujny i uważny, bo kotka za wszelką cenę będzie chciała wydostać się na zewnątrz i zrobi to niepostrzeżenie, jeśli nadarzy się taka okazja. Jeśli planujesz, aby Twoja kotka miała potomstwo, powinieneś sparować ją pomiędzy drugim a piątym dniem tej fazy.
  3. W kolejnej fazie wyróżniamy 2 rodzaje, w zależności od tego, czy doszło do owulacji, czy nie: A) Interestrus: faza trwa od 2 do 19 dni, z reguły około tygodnia. To czas, w którym do owulacji nie doszło. Jest to tzw. okres przejściowy, w którym hormony stopniowo zanikają i ustępuje napięcie. B) Diestrus – w tym okresie doszło do owulacji. Organizm kotki produkuje hormony niezbędne do podtrzymania ciąży. Może zaistnieć sytuacja, że pomimo owulacji do zapłodnienia nie doszło. Wtedy istnieje ryzyko tak zwanej pseudociąży, powszechnie znanej jako „ciąża urojona”. Może ona potrwać aż do dwóch miesięcy.
  4. Anoestrus - to ostatnia faza. W naturze trwa od października do stycznia – kiedy to układ rozrodczy całkowicie się wycisza. Po przejściu tego okresu organizm kotki ponownie będzie gotowy do zapłodnienia i rozrodu.

Fazy rui u kotki
W okresie rui kotka za wszelką cenę chce wydostać się na zewnątrz, aby sparować się z samcem.

U kotek domowych proces ten może być zaburzony, a faza anoestrus może nie występować wcale. Dlatego powinieneś dokładnie obserwować Twoją kocicę i być przygotowany na każdą sytuację.

Ciekawostka W okresie rui kotka może się parować wielokrotnie, co może prowadzić do sytuacji, że kocięta z jednego miotu mogą mieć różnych ojców.

Jak zatrzymać ruję u kota?

Kotka, która ma ruję, a nie wychodzi z domu i nie zostaje dopuszczona do kota, zachowuje wysoki poziom hormonów w organizmie. Po przejściu pierwszej fazy rui szybko może pojawić się kolejna. Jeśli kotka wielokrotnie nie zostanie pokryta, kolejna ruja może zamienić się w ruję permanentną. Wtedy Twoja kotka ma stale podwyższony poziom estrogenów, a to męczące nie tylko dla niej, ale i dla Ciebie.

Aby skutecznie przerwać ruję, istnieją dwie metody:

  1. Środki hormonalne – są podawane w postaci zastrzyku przez lekarza weterynarii (na okres trzech miesięcy) bądź też w postaci tabletek. Objawy rui znikają po upływie trzech, czterech dni. Podawanie hormonów przez dłuższy okres może grozić niebezpiecznym ropomaciczem. Antykoncepcja hormonalna może także prowadzić do powstawania nowotworów. Kolejne skutki uboczne to wzrost apetytu oraz hamowanie pracy nadnerczy. Dlatego powinna to być jedynie pomoc doraźna.
  2. Kastracja – to zabieg chirurgiczny, podczas którego u samic usuwane są jajniki, jajowody oraz macica. Zabieg kastracji dodatkowo hamuje produkcję hormonów, mogących powodować ruję i inne zachowania związane z rozrodem – gody, krycie i znaczenie terenu. Jeżeli chcesz poddać kotkę kastracji, powinieneś ją zlecić weterynarzowi, zanim osiągnie ona dojrzałość płciową w wieku siedmiu miesięcy. Ważne: Twoja kotka nie powinna mieć rui, kiedy idziesz z nią do weterynarza. Po operacji kotka zazwyczaj szybko wraca do zdrowia.

Warto o tym wiedzieć Sterylizacja to podwiązanie jajowodów, które nie hamuje produkcji hormonów, a co za tym idzie również rui u kotek. Zabieg ten pozbawia jedynie możliwości rozrodu, ale nie zmniejsza ryzyka wystąpienia chorób takich jak nowotwory układu rozrodczego. Sterylizacja nie daje też 100% pewności braku zapłodnienia. U samic nadal może występować ruja, która po sterylizacji może nawet przybrać na sile i być dla kotki bardziej bolesna.

Nie ma obowiązku, abyś Twoją kotkę poddał kastracji. Również podawanie jej leków hormonalnych zależy tylko od Twojej woli. Musisz być jednak świadomy wszelkich konsekwencji Twojej postawy. Jeśli nie planujesz hodowli kotów, to poddając ją kastracji, zaoszczędzisz jej nie tylko cierpienia, ale przede wszystkim skutecznie zapobiegniesz wielu chorobom układu rozrodczego. Wbrew panującym mitom o kastracji, w żadnym przypadku nie pozbawisz Twojej kotki szczęścia macierzyństwa. Nie będzie ona również odczuwać psychicznego dyskomfortu z powodu niemożliwości bycia matką. W przeciwieństwie do człowieka kot nie ma zdolności wyobrażenia sobie, jak to jest, kiedy się ma małe kocięta. Dopiero po urodzeniu małych, mózg kotki rejestruje potomstwo, którym kocia mama musi się zająć. Jest to czysty instynkt.

Pamiętaj! Szczególnie kotka domowa narażona jest na ruję permanentną. Jeśli nie poddasz jej zabiegowi kastracji, ruja może występować nawet co dwa albo trzy tygodnie. To poważne obciążenie dla zwierzęcia i wzrastające ryzyko chorób hormonalnych. Stale podwyższony poziom hormonów może prowadzić do powstania torbieli jajników, raka macicy lub stanu zapalnego macicy. Ponadto jeśli koty nie są w stanie odpoczywać pomiędzy okresami rui, mogą niebezpiecznie schudnąć, bo cierpią na stały brak apetytu.

Tylko kastracja zapobiega ponownemu występowaniu rui u kota. To zmieni jej zachowanie, czyniąc ją bardziej zrównoważoną i spokojną.



Planujesz ciążę u kotki? Jak złagodzić objawy rui?

Jeśli planujesz dopuścić Twoją podopieczną do rozrodu, istnieją metody jak złagodzić objawy rui, zanim dojdzie do sparowania.

Oto one:
  • Upewnij się, czy w bliższym i dalszym otoczeniu kotki nie ma żadnych samców, obecność może ją pobudzać.
  • Upewnij się, że zamknąłeś drzwi, okna oraz klapy dla kotów.
  • Zmniejsz natężenie światła.
  • Podawaj jej ulubione jedzenie.
  • Zabawiaj Twoją kotkę. Intensywna zabawa pozwoli rozładować stres i ją zmęczyć, po czym wprowadzi w błogi sen.
  • Ustaw kocimiętkę w pobliżu legowiska. Ta roślina ma dla kotów atrakcyjny zapach i może je uspokoić. Koty zjadają miętę, tarzają się w niej lub po prostu lubią czuć jej aromat. Kocimiętka odwraca uwagę kotek w rui od poszukiwania partnera.
  • Obniż o kilka stopni temperaturę w domu lub przynajmniej w pomieszczeniu, w którym najczęściej przebywa kotka.
  • Pod nadzorem lekarza weterynarii możesz podać Twojej kotce leki uspokajające lub wyciszające (np. ziołowe preparaty z walerianą) oraz obniżające działalność hormonów.
  • Unikaj nadmiernego pobudzania jej – ogranicz głaskanie czy przytulanie (w szczególności w okolicy ogona i podbrzusza).

Ciekawostka Zabawki dla kotów często zawierają suszoną miętę. Jej zapach pomoże odwróci uwagę kotki, która skupi się na zabawie, zamiast na poszukiwaniu partnera.

Podsumowanie

Ruja u kotki ma jeden cel: sparowanie się z kocurem. To trudny i meczący dla niej czas. Jeśli Twoja kotka nie jest przeznaczona do hodowli, nic nie stoi na przeszkodzie, abyś poddał zwierzę kastracji. Powtarzające się ruje i brak ciąży mogą być powodem poważnych chorób. Jeśli jednak wbrew zamiarom dojdzie do kontaktu z samcem i Twoja kotka spłodzi potomstwo, musisz zadbać o bezpieczny dom dla nowo narodzonych kociaków, tak aby nie trafiły do przepełnionych schronisk ze zwierzętami.
W Twoich rękach zatem leży cała odpowiedzialność za zdrowie i dobro Twojej kotki.



Ruja u kota - pytania i odpowiedzi:

1. Kiedy kotki osiągają dojrzałość płciową?

Większość kotek osiąga dojrzałość płciową między 6 a 10 miesiącem życia, choć zależy to od rasy i indywidualnych czynników. 

2. Co to jest ruja u kotki?

To okres, w którym kotka jest gotowa do rozrodu i szuka partnera, często przejawiając zmiany w zachowaniu takie jak nadmierna aktywność czy miauczenie. 

3. Jak często kotki mają ruję?

Kotki na wolności mają ruję sezonowo, zazwyczaj 2-3 razy w roku. W domowych warunkach, może to być częstsze z powodu sztucznego oświetlenia. 

4. Jakie są objawy rui u kotek?

Kotka może być niespokojna, głośno miauczeć, ocierać się o przedmioty, przybierać charakterystyczną pozę i częściej korzystać z kuwety. 

5. Jak można złagodzić objawy rui?

Można ograniczyć kontakt z samcami, zapewnić zabawę i spokój, użyć kocimiętki, unikać pobudzania oraz podać leki uspokajające zgodnie z zaleceniami weterynarza. 

6. Czy ruja może być niebezpieczna dla kotki?

Permanentna ruja może prowadzić do problemów zdrowotnych takich jak torbiele jajników czy ropomacicze. 

7. Jak zapobiegać rui u kotek?

Kastracja jest najskuteczniejszym sposobem na zapobieganie rui i związanych z nią problemów zdrowotnych. 

8. Czy kastracja kota jest obowiązkowa?

Nie, decyzja o kastracji zależy od właściciela, ale jest to zalecane dla kotek nieprzeznaczonych do hodowli.

 

Wyjaśnienie
Przedstawione tu treści służą wyłącznie celom informacyjnym. Nie stanowią one rekomendacji ani promocji opisanych lub wspomnianych metod diagnostycznych, leczenia lub leków. Artykuł nie gwarantuje kompletności ani aktualności, dokładności przedstawionych informacji. Artykuł w żaden sposób nie zastępuje profesjonalnej porady lekarza weterynarii i nie powinien być wykorzystywany jako podstawa do niezależnej diagnozy lub rozpoczęcia, modyfikacji lub przerwania leczenia jakiegokolwiek schorzenia zwierzęcia. Zawsze konsultuj się z lekarzem weterynarii, jeśli masz jakiekolwiek pytania lub wątpliwości dotyczące zdrowia Twojego zwierzęcia!